Over (groene) geheimen…

…Vreedzame leefstijlen, natuur en stad en luisteren naar planten. Agnes las Alf. Een geheim heb je niet alleen, een boek geschreven door Marja Oosterman, schrijfster en tuinder bij TV Abstede. 

Alf. Een geheim heb je niet alleen

Tekst Marja Oosterman / illustraties Dana Dekker 2022

In het korte bestek van 150 pagina’s maakt Alf, 8 of 9 jaar, veel mee. Hij werkt graag in de moestuin van zijn vader. Maar op een ogenschijnlijk verlaten, en eigenlijk verboden, terrein ontdekt hij dat het nog heerlijker is om alleen in de natuur te zijn, en hoe je louter met aandacht, in stille verwondering maar zonder speciale kennis noch paranormale gave, met planten kunt communiceren. Twee plantjes leren hem op die mysterieuze wijze wie van hen goed zou zijn voor zijn sla die slap hangt en voor de tuinbonen die vol luizen zijn. Bijzonder genoeg…

Mythes

Hij komt er ook Thamar tegen, een ‘wild meisje’ opgegroeid in de volle natuur zonder de minste kennis van wat het moderne stadsleven inhoudt. Geleidelijk aan worden ze onafscheidelijk. Hij krijgt uitleg over geneeskrachtige kruiden en onkruiden, mythes en bijgeloof over ‘heksen’ worden voor hem ontrafeld. Raakt vertrouwd met de wens van sommige mensen om, ver van de stad met haar lawaai, winkels, technologisch gemak, kunstmatig leven, anders te wonen. Mensen die weliswaar op hun hoede moeten zijn als ze hun levensstijl willen beschermen. Maar die helemaal niet vijandig doen, integendeel.

Evenwicht

Alf ontdekt ook hoe de hittegolf die hem en zijn ouders een lekkere vakantie bezorgt een dodenlijk risico voor zijn nieuwe vriendin kan betekenen, in de vorm van een tekort aan (drink)water… En Alf leert, op die leeftijd al: zijn ouders passen eigenlijk niet helemaal bij elkaar, en Alf maakt het nieuwe evenwicht mee tussen zijn eveneens natuurgekke vader en zijn ‘stadsmoeder’. Ze gaan apart wonen en hij mag tussen hen pendelen wanneer hij wil.

Vreedzaam

Dit is maar een greep uit de vele thema’s die Marja Oosterman op adembenemende manier in elkaar weet te weven. Uit de ondertitel Een geheim heb je niet alleen voel je dat er nog veel meer speelt: Alf belooft Thamars ouders de plek waar zij en andere vreedzame natuuractivisten wonen, geheim te houden.

Geheim

In je eentje, of met z’n tweeën, een geheim hebben is erg leuk. Maar ook zwaar. Als je het niet aan je ouders vertelt, jok je voortdurend tegen ze wanneer ze vragen waar en met wie je die middag hebt gespeeld. Jokken kan naar voelen. Maar als je het verklapt, verklik je de mensen aan wie je juist had gezworen het geheim niet te verklappen. Bovendien… een geheim met iemand delen (en Alf doet het uiteindelijk noodgedwongen door die dreiging van tekort aan drinkwater) kán op hulp en een oplossing uitlopen. Maar je raakt ook iets kwijt van je aanvankelijke ‘eigen’ wereld, de spanning van het avontuur waaraan je stoutmoedig was begonnen, je vrijheid. En als grote mensen zich eenmaal met je leven bemoeien, met hun geleerde jargon en wijze adviezen, dan kun je het wilde leven wel vergeten. Het wordt braaf binnenspelen met lego…

Analyse

Ik vind dat Marja een vertelstertalent heeft en heel goed aanvoelt hoe je lezers van 8-9 jaar kennis kunt laten maken met grote mensen zorgen (het uitdijen van de stad ten koste van de natuur, klimaatopwarming, inclusiviteit, hoe voer je actie op een vreedzame maar efficiënte manier enz.). Maar, ik beken het, ik voel me ook zeer verwant met die Alf die dan wel vrede heeft met de door grote mensen gevonden oplossing, maar toch oh zoveel heimwee houdt naar die plek waar hij alleen in stilte kon zijn.

Jeugdboek?

Dit boek lijkt me bestemd niet alleen voor de jeugd van 7 tot 77 zoals de albums van Hergé maar, nu we langer leven, van 7 tot 97!

Agnès Vincenot