En de winnaar is… de wilg!

De boom die de meeste insecten trekt

Geen andere boom trekt zoveel insecten als de wilg. Goed nieuws, niet alleen voor die kriebel- en fladderbeestjes, maar bijvoorbeeld ook voor vogels die ze graag opeten. En voor de Minstroom, waarlangs deze boom zich graag wortelt.

In het herfstnummer 2018 van Puur Natuur, tijdschrift van Natuurmonumenten, staat een top tien van bomen die veel insecten trekken.

Daarin neemt de wilg de toppositie in met maar liefst 450 soorten die er zich thuis voelen. Een beetje speurwerk leert dat het tijdschrift gebruik maakt van een Engels onderzoek uit 1984. Puur Natuur heeft de uitkomsten hiervan enigszins naar zijn hand gezet om de grote verschillen te laten zien tussen bijvoorbeeld onze zomer- en wintereik (423 soorten) en de geïmporteerde Amerikaanse eik (slechts 12 soorten). De echte top tien ziet er zo uit:

Vogelvoer

Elk beestje heeft zijn rol in de natuur. Ook die pissebed die onder een steen vandaan kruipt en die wesp die vervaarlijk om ons heen vliegt. Insecten helpen bijvoorbeeld bij het opruimen van dode takken, waarmee ze extra voedingsstoffen aan de grond geven. Of ze bevruchten bloemen, waardoor er zaden ontstaan en wij volgend jaar weer van die bloem kunnen genieten. En natuurlijk zijn insecten een heerlijk kostje voor vogels.

Rupsjes kruipen in knoppen

Op bomen leven veel meer insecten dan op andere planten, zo kunnen we leren van de Wageningse ecoloog Leen Moraal. Dat komt onder meer door de grootte, maar ook doordat er voor allerlei insecten wel iets te beleven valt. Er zijn immers (in de loop van het jaar) takken, twijgen, knoppen, bladeren, bloeiwijzen, vruchten, en zowel zonnige als schaduwrijke plekken. Er zijn insecten die gallen maken op bladeren, bladluizen en wantsen die leven van het sap, vlinderrupsen en keverlarven die zich te goed doen aan de bladeren. Sommige rupsjes kruipen zelfs al in de knoppen voor dat die open gaan.

Driesterrenrestaurant

Maar waarom is nou juist die wilg de plek waar zoveel insecten naar toetrekken? Dat heeft er mee te maken dat het een inlandse boom is, waardoor insecten zich generatie op generatie hebben kunnen aanpassen aan alles wat de wilg ze te bieden heeft. Dat het een veel voorkomende boom is, heeft die evolutionaire aanpassing nog vergemakkelijkt. De Noorse biologe Anne Sverdrup-Thygeson laat in een artikel in NRC (9 november 2018) bovendien zien dat juist dood hout tot een driesterrenrestaurant leidt. Verlekkerd stopt ze haar arm in het binnenste van een wilgenstam, trekt een handvol houtmolm naar buiten en peutert daar de insectenresten uit. “Een nest voor hommels, een buffet voor kevers: dood hout is van groot belang voor allerlei insecten.”
Dat is het mooie van een knotwilg. Zijn leven bestaat uit langzaam afsterven.

Dit artikel is ons gestuurd door Stichting de Minstroom Erven. Zij beheren de website: de MinstroomUtrecht.nl