Een verlaat stukje over weeuwenteelt

Ik wilde beginnen onder de titel ‘Weeuwenteelt, het teeltseizoen is niet afgelopen na augustus’. Maar al schrijvende realiseerde ik me dat het nu toch echt wel voorbij is. Het enige wat je nu nog zou kunnen doen (tot half november) is knoflook en winteruien poten, maar ik zie dat die bij Zaadhandel Van der Wal (bijna) niet meer leverbaar zijn. Toch alvast een voorproefje.

Insectengaas

Eigenlijk bevat het tuinseizoen drie seizoenen: één tot ongeveer juli, de ander tot ongeveer oktober en de derde over de winter heen. Als je eerste teelten niet erg gelukt zijn, kun je na juni gewoon weer overnieuw beginnen. En daarna vanaf augustus nog een keer met de winter- en overwinterende teelt. Het aardige aan overwinterende teelt – ook wel weeuwenteelt genoemd – is dat je in de winter nog steeds bezig kunt zijn om je groenten te koesteren en te zien groeien. Het koesteren betekent dat ik meestal afdek als er vorst aankomt. Soms met folie, maar het liefst werk ik met ‘insectengaas’. Dat is fijn kunststofgaas, een soort vitrage, maar dan veel sterker en uv-bestendiger. Het helpt tegen wortel- en koolvlieg (vandaar de naam), maar het is ook ideaal en zeer duurzaam afdekmateriaal (gaat makkelijk tien jaar mee). Het breekt de wind, houdt vorst aan de grond van de planten, laat vocht door, maar gaat teveel verdamping tegen en is behoorlijk lichtdoorlatend. In de zomer gebruik ik het tegen teveel aan zon, of als een regendruppelvernevelaar die het dichtslaan van de grond als gevolg van stortbuien tegen gaat.

Witte kogel

Door winterteelten word je er ook bewust van hoe belangrijk licht en warmte is voor de groei. In de winter groeien de planten echt heel langzaam, en dan vanaf maart komt er weer vaart in. Bovendien is het opvallend hoe robuust planten zijn, want het is niet makkelijk voor zo’n plantje in de winter. Dat is ze in de winter aan te zien en toch worden het uiteindelijk vrijwel altijd prachtige planten. Bloemkolen zijn het meest spectaculair. Blad en plant worden groter en groter, maar aanvankelijk zie je als maar geen bloemkool. Je begint te denken: ‘Ik geloof dat de slakken het hart er uit gegeten hebben, het wordt vast niks meer.’ En dan opeens groeit daar zo’n onwaarschijnlijk witte kogel in het groene blad terwijl de aarde nog zwart is, de bomen kaal en de zon scherp. Heel bijzonder. Lekker ook trouwens. 

• 

• 

• 

Tunneltjes

Van andere dingen kun je in de winter al eten, het meeste vanaf maart. Het gaat bij overwinterende teelten om bloemkool, robuuste sla, mizuma (soort raapsteel), red giant (ook een blad achtige kool), veldsla, winterknoflook en winter uien. Voorzaaien van bloemkool moet begin augustus (eind juli) beginnen, het planten van de uien en knofloken in circa oktober, de rest er tussen in. Prei, spruiten en boerenkool of groenbedekkers (zoals winterrogge) laat ik maar even buiten beschouwing.

• 

• 

Goed nu kan er niet zoveel meer, het wordt echt te donker en koud, maar vanaf januari, als je tunneltjes maakt en het weer zit niet tegen, kan er al weer het een en ander.

Peter Paul Kooijman