Hoe schoon is de Minstroom?

Naast regen is de Minstroom voor Tuindersvereniging Abstede dé bron van water. We halen er met gieters water uit voor ons zaaigoed en het komt ook uit onze pompen. Hoe schoon is dit water eigenlijk en wat is bekend over de samenstelling?

De Minstroom loopt van de Zilveren Schaats naar de stadsbuitengracht (singel). De waterstand is dan ook gelijk aan ‘stadspeil’: +0.55m NAP. Het water in de Zilveren Schaats en in de Minstroom komt uit de Kromme Rijn, die weer wordt gevoed door de Lek. Het is dus rivierwater dat door ons moestuingebied loopt. Al eeuwen. In de Kromme Rijn wordt wel wat geloosd door rioolwaterzuiveringsinstallaties en er komt water in vanuit de landbouw- (vooral fruitteelt) en natuurgebieden die er langs liggen. De samenstelling van het water is wel wat veranderd eer het bij ons aankomt.

Het afgelopen voorjaar en zomer heb ik drie keer waterkwaliteitsobservaties gedaan in de Minstroom. Ik werk bij het waterschap (Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden) en daar doen we een project ‘Samen meten’ met mensen uit de stad. We kijken hierbij in verschillende wateren naar makkelijk te meten indicatoren die wat zeggen over de waterkwaliteit. 

Waargenomen

Het volgende heb ik geobserveerd in de Minstroom:

• Waterplanten doen het goed als de kwaliteit van het water hoog is. Ze zijn goed voor vissen (paaiplaatsen) en andere waterbeestjes. Ik heb ze echter niet gezien op ons stuk Minstroom bij het bruggetje. Waterplanten kunnen niet goed hechten als het water hard stroomt, daar kan het aan liggen. Het kan ook zijn dat het te donker is tussen de wilgen. 
• Kroos komt voor op stilstaand water en is niet goed voor de belichting van de waterplanten. Die gaan dan dood. Het water stroomt bij ons met een snelheid van ongeveer 7 centimeter per seconde, doordat het gestuwd wordt door de Kromme Rijn. Waarschijnlijk de reden dat wij geen kroos hebben. Een beetje kroos is overigens niet erg; het biedt voedsel voor watervogels. 
• Vegetatie: we hebben natuurlijk met eigen hand planten aangebracht aan de oever vorig jaar, maar ze lijken het ook nog te doen. Ik zag dotterbloem, hennepnetel en kattenstaart, allemaal indicatorplanten die gedijen bij goede waterkwaliteit.
• In het najaar kon je de bodem zien, dat noemen we volledig doorzicht. Het diepste punt op de bodem ligt iets meer dan een meter onder het waterniveau bij het bruggetje. Alles wat je dieper dan 90 cm kunt zien is een teken van zeer goede waterkwaliteit. 
• Chemisch: de pH van het water was bij al mijn metingen neutraal tot basisch (pH 7-8). Dit voldoet aan de eisen. Ik trof alle keren een zeer licht nitraatgehalte aan, niets om je zorgen over te maken. Het nitraat komt misschien van de hondenpoep op de oevers, maar het kan ook komen van de bemesting op de fruitpercelen langs de Kromme Rijn in het vroege voorjaar. Dit kan uitspoelen naar het grondwater en zo in de Minstroom terecht komen. Rioolwaterzuiveringsinstallaties lozen ook nitraatrijk water, maar dat verdunt in de Kromme Rijn. En wij mesten natuurlijk zelf ook. Grondwater stroomt erg traag overigens. Een snel geohydrologisch sommetje leerde mij dat een deeltje van onze mest er gemiddeld wel een jaar overdoet om van mesthoop in de Minstroom te komen. Dus misschien heb ik deze zomer nitraatdeeltjes van de mest van vorig jaar gemeten. 

Een uitgebreide chemische analyse van de Minstroom is in 2015 gedaan, gemeten vanaf de Julianabrug (Adriaan van Ostadelaan). Chloride, stikstof, zuurstof, fosfor en pH voldeden toen allemaal aan de eisen. De waterkwaliteit was dus helemaal oké.

Kortom, om een lang verhaal kort te maken: wij eten groenten uit onze tuin die met water van zeer goede waterkwaliteit zijn grootgebracht. Dus geen zorgen, lekker doorgieten en smakelijk eten! 

Voor meer info, en/of harde getallen of als je zelf mee wil doen met meten: Het Schone Waterexperiment of stuur een mail naar Laravandenbosch@gmail.com. 

Lara van den Bosch